Havelter hei geeft geheimen prijs
“Hé, schapen met shirtreclame!” Jan Soer passeert een kudde met 65 roestbruin stalen schapen waarin de namen van sympathiserende bedrijven zijn uitgespaard. Businessclub Meppel is op bezoek bij de Holtinger Schaapskudde even buiten Havelte.
In de ‘Ondernemerskooi’ heet Stephan nieuw clublid Hijbo Lantink van HLG Solutions speciaal welkom. Voordat we de hei op gaan, leidt (interim-)voorzitter Duco Heun van de Stichting de Holtinger schaapskudde de middag in.
Heide zou geen heide blijven zonder schapen. Een Drents heideschaap vreet vijf tot zeven kilo per dag en samen begrazen zij volgens een uitgekiend schema 650 ha heide. Het terrein is verdeeld onder Staatsbosbeheer, Defensie, Natuurmonumenten en een particulier.
De gemoedsrust van de twee herders, zeven hulpherders, 700 schapen en de hele organisatie, wordt op de proef gesteld door een beest dat we sinds 1850 alleen nog uit sprookjes en liedjes kennen. Niet één beest: inmiddels zijn er alleen al in Drenthe ruim twintig geteld. Zolang ze zich in die sprookjes als grootmoeder verkleedden en in liedjes de weg naar Omsk namen, ach. Maar wanneer dat om de weg naar Wapse gaat, is er weinig reden tot feestelijk gezang.
Voor het beheer van de heide is de wolf een gamechanger. Hij zorgt voor veel meer werk en jaagt de stichting op kosten. Er is namelijk wel reden om de graaslocaties te voorzien van afrastering met stroom. Verleden jaar zijn er drie aanvallen geweest. Dit jaar nog geen, maar elke dag is het spannend.
Veel dodelijker is echter een klein organisme: het blauwtongvirus. Zo goed als alle dieren hebben dit gehad en 65 (tien procent!) is hieraan bezweken. Inmiddels lijkt het ergste achter de rug en loopt de ziekenboeg langzaam leeg.
Sporen
Tijdens de wandeling onthult schaapherder Jelle Kootstra boven en onder de grond sporen van WOII. Om de geallieerden te beschieten, bouwde de bezetter hier na 1942 aan een vliegveld van 1.600 ha. Dit is deels operationeel geweest. Jelle tovert uit zijn tas kaarten en foto’s. Zesduizend dwangarbeiders werkten aan vliegveld Havelte. Zij legden negen miljoen klinkers voor de (eerste) landingsbaan.
Nu nog zitten er achthonderd objecten in de grond. Dus kan het gebeuren dat een vijftienjarige een ‘500-ponder’ ontdekt. Of een kind van twaalf dat (drie weken geleden) met een metaaldetector een granaat opspoort.
De omgeving telt trouwens een kleine tweeduizend(!) bomkraters.
Nee Peter, dat gat met water bij hole 18 aan de Kolonieweg is er niet eentje! Dat was ooit een gezamenlijke drinkplaats voor het vee op een plek waar het land van vier boeren aan elkaar grensde, aldus Jelle.
Heftig
Rondstappen tussen duizend bommen en granaten, belaagd door wolven die op de loer liggen… heftig allemaal. En toch heeft de bijeenkomst een uiterst ontspannen karakter. Een handvol bedrijven voegt zich op papier bij de kudde stalen sponsorschapen. Op de zitbanken en aan de statafels voor de Ondernemerskooi gaan de hapjes van Patricks PPmangerie er goed in. Qua drinken levert Alexander voor elk wat wils.
Het is de hele middag zonnig nazomerweer geweest. Pas tegen zessen vallen er een paar druppels. Precies de tijd om op te breken; zelfs dat is goed georganiseerd.
Johan Debbenhof
24 september 2024
Overgenomen met dank aan de Businessclub Meppel.